قواعد درس هشتم

  دانش آموزان عزیز در این درس با صیغه های زیر از فعل مضارع

  آشنا می شویم :

  - صیغه ۲ ( مثنی مذکر غایب )

  - صیغه ۵ ( مثنی مؤنث غایب )

  - صیغه ۳ ( جمع مذکر غایب )

  - صیغه ۶ ( جمع مؤنث غایب )  

   دوستان عزیز تا الآن با دو صیغه از ۶ صیغه غایب فعل مضارع آشنا

  شدید . هم اکنون با ۴ صیغه دیگرغایب فعل مضارع آشنا می شویم .

  لازم به ذکر است که از ۱۴ صیغه فعل مضارع :

  ۶ صیغه غایب است ، ۶ صیغه مخاطب یا همان حاضر است

  و ۲ صیغه متکلم نامیده می شود .

  صیغه ۲ : ( مثنی مذکر غایب )

  در درس پیش یاد گرفتیم که مشخصات کامل یک صیغه را به زبان

  ساده تعریف کنیم . بنابراین مثنی مذکر غایب در بیان ساده تر یعنی :

  دو پسر که حضور ندارند و غایب هستند .

  پس ما داریم درباره این دو پسر غایب حرف می زنیم .

  علامت این صیغه ان ِ است که به آخر ریشه یا همان صیغه اول اضافه

  می شود . مانند : ذَهَبَ + ا = ذهَبان ِ  

 همانطور که در درس هفتم اشاره شد علامت اتین ِ

  صیغه ۲ حرف ( یـ ) می باشد که قبل از ریشه اضافه می شود . که به این ترتیب می شود :

  یَذهَبان ِ

  یَذَهَبُ یعنی : یک پسر غایب می رود  . ( صیغه اول )

  یَذَهَبان ِ یعنی : دو پسر غایب می روند  .   ( صیغه دوم )

  ضمیر این صیغه : هُما می باشد . یعنی ( آن دو )

  توجه ! ضمیر همیشه قبل از فعل خود قرار می گیرد .

  صیغه دوم با ضمیر آن می شود : هُما یَذهَبان ِ 

  یعنی : آن دو پسر غایب می روند  .

  اگر یادتان باشد در جلسه قبل ، اسمی را که در کنار فعل استفاده

  می کردیم ( الطالبُ ) بود و آن زمانی بود که ضمیر قبل از فعل

  استفاده نمی شد و ما  ازخود اسم استفاده می کردیم .

  الطالبُ یک مثال است می توانیم بگوئیم الرجُلُ . مهم این است که 

  برای صیغه اول از یک اسم مفرد مذکرغایب استفاده کرده باشیم .

  هم اکنون ادامه مثال الطالب را برای بقیه صیغه ها دنبال می کنیم .

  بنابراین برای صیغه ۲ از اسم الطالبان ِ  استفاده  می کنیم .

  پس الطالبان ِ صیغه دوم است (هم مثنی و هم مذکر و هم غایب است )

  مانند : الطالبان ِ یَذهَبانِ ِ ( دو دانش آموز پسر می روند )

 

نوع صیغه

جنس

مفرد

مثنی

جمع

غایب مذکر ۱  هو یَذهَبُ ۲هما یَذهَبان ِ * ۳
غایب مؤنث ۴     هی  تَذهَبُ ۵ ۶
مخاطب مذکر ۷ ۸ ۹
مخاطب مؤنث ۱۰ ۱۱ ۱۲
متکلم وحده/ متکلم مع الغیر --- ۱۳ ۱۴ ***

  صیغه ۵ : ( مثنی مؤنث غایب )

  ابتدا مشخصات کامل این  صیغه را به زبان ساده تعریف می کنم :

  دو دختر که حضور ندارند و غایب هستند .

  پس ما داریم درباره این دو دختر غایب حرف می زنیم .

  علامت این صیغه ان ِ است که به آخر ریشه یا همان صیغه اول اضافه

  می شود . مانند : ذَهَبَ + ا = ذهَبان ِ که همانطور که در درس هفتم اشاره شد علامت اتین ِ

  صیغه ۵ حرف ( تـ ) می باشد که قبل از ریشه اضافه می شود . که به این ترتیب می شود :

  تَذهَبان ِ

  تَذَهَبُ یعنی : یک دختر غایب می رود  . ( صیغه چهارم )

  تَذَهَبان ِ یعنی : دو دختر غایب می روند  .   ( صیغه پنجم )

  ضمیر این صیغه : هُما می باشد . یعنی ( آن دو )

  توجه ! ضمیر همیشه قبل از فعل خود قرار می گیرد .

  صیغه پنجم با ضمیر آن می شود : هُما تَذهَبان ِ 

  یعنی : آن دو دختر غایب می روند  .

   در جلسه قبل ، اسمی را که در کنار فعل استفاده

  می کردیم ( الطالبُ ) بود و آن زمانی بود که ضمیر قبل از فعل

  استفاده نمی شد و ما  ازخود اسم استفاده می کردیم .

  الطالبُ یک مثال است می توانیم بگوئیم الرجُلُ . مهم این است که 

  برای صیغه اول از یک اسم مفرد مذکرغایب استفاده کرده باشیم .

  هم اکنون ادامه مثال الطالب را برای بقیه صیغه ها دنبال می کنیم .

  بنابراین برای صیغه ۵ از اسم الطالبتان ِ  استفاده  می کنیم .

  پس الطالبتان ِ صیغه پنجم است (هم مثنی و هم مؤنث و هم غایب است )

  مانند : الطالبتان ِ تَذهَبانِ ِ ( دو دانش آموز دختر می روند )

 

نوع صیغه

جنس

مفرد

مثنی

جمع

غایب مذکر ۱  هو یَذهَبُ ۲هما یَذهَبان ِ  ۳
غایب مؤنث ۴     هی  تَذهَبُ ۵ هما تَذهَبَانِ ِ* ۶
مخاطب مذکر ۷ ۸ ۹
مخاطب مؤنث ۱۰ ۱۱ ۱۲
متکلم وحده/ متکلم مع الغیر --- ۱۳ ۱۴ ***

  صیغه ۳ : ( جمع مذکر غایب )

   جمع مذکر غایب در بیانی ساده تر یعنی :

   سه پسر که حضور ندارند و غایب هستند . ( سه پسر یا بیشتر )

   پس ما داریم درباره این سه پسر غایب حرف می زنیم .

  علامت این صیغه ونَ است که به آخر ریشه یا همان صیغه اول اضافه

  می شود . مانند : ذهَبَ + ونَ = ذَهَبونَ  

  همانطور که در درس هفتم اشاره شد علامت اتین ِ

  صیغه ۳ حرف ( یـ ) می باشد که قبل از ریشه اضافه می شود . که به این ترتیب می شود :

  یَذهَبونَِ

  یَذهَبُ یعنی : یک پسر غایب می رود . ( صیغه اول )

  یَذهَبونَ یعنی : سه پسر غایب می روند .   ( صیغه سوم )

  ضمیر این صیغه : هُم می باشد . یعنی ( آن سه ، آن چَند )

  توجه ! ضمیر همیشه قبل از فعل خود قرار می گیرد .

  صیغه سوم با ضمیر خود می شود : هُم یَذهَبونَ

  یعنی : آن سه پسر غایب می روند . ( آن چند پسر غایب می روند )

   برای صیغه ۳ از اسم الطالبونَ  استفاده  می کنیم .

  پس الطالبونَِ صیغه سوم است (هم جمع و هم مذکر و هم غایب است )

  مانند : الطالبونَ یَذهَبونَ ( سه دانش آموز پسر می روند )

 

نوع صیغه

جنس

مفرد

مثنی

جمع

غایب مذکر ۱  هو یَذهَبُ ۲هما یَذهَبان ِ  ۳هُم یَذهَبونَ*
غایب مؤنث ۴     هی  تَذهَبُ ۵ هما تَذهَبَان ِ ۶
مخاطب مذکر ۷ ۸ ۹
مخاطب مؤنث ۱۰ ۱۱ ۱۲
متکلم وحده/ متکلم مع الغیر --- ۱۳ ۱۴ ***

   صیغه ۶ : ( جمع مؤنث غایب )

   جمع مؤنث غایب در بیانی ساده تر یعنی :

   سه دختر که حضور ندارند و غایب هستند . ( سه دختر یا بیشتر )

   پس ما داریم درباره این سه دختر غایب حرف می زنیم .

  علامت این صیغه نَ است که به آخر ریشه یا همان صیغه اول اضافه

  می شود . مانند : ذهَبَ + نَ = ذهَبنَ

  همانطور که در درس هفتم اشاره شد علامت اتین ِ

  صیغه ۶ حرف ( یـ ) می باشد که قبل از ریشه اضافه می شود . که به این ترتیب می شود :

  یَذهَبنَ

  یَذهَبنَ  یعنی : سه دختر غایب می روند .   ( صیغه ششم )

  ضمیر این صیغه : هُنَّ می باشد . یعنی ( آن سه ، آن چَند )

  توجه ! ضمیر همیشه قبل از فعل خود قرار می گیرد .

  صیغه ششم با ضمیر خود می شود : هُنَّ یَذهَبنَ

  یعنی : آن سه دختر غایب می روند . ( آن چند دختر غایب می روند )

   برای صیغه ۶ از اسم الطالبات  استفاده  می کنیم .

  پس الطالبات صیغه ششم است (هم جمع و هم مؤنث وهم غایب است )

  مانند : الطالبات یَذهَبنَ ( سه دانش آموز دختر می روند) 

 

نوع صیغه

جنس

مفرد

مثنی

جمع

غایب مذکر ۱  هو یَذهَبُ ۲هما یَذهَبان ِ  ۳هُم یَذهَبونَ
غایب مؤنث ۴     هی  تَذهَبُ ۵ هما تَذهَبان ِ  ۶هُنَّ یَذهَبنَ*
مخاطب مذکر ۷ ۸ ۹
مخاطب مؤنث ۱۰ ۱۱ ۱۲
متکلم وحده/ متکلم مع الغیر --- ۱۳ ۱۴ ***